ما در این موسسه ثبت اختراع سفیر صلح قصد داریم به بررسی حق و حقوق ثبت اختراع بپردازیم. منظور از ثبت اختراع همان حق انحصاری است که به مخترعین داده می‌شود تا برای زمان محدودی بتوانند از حقوقی نسبت به اختراع خود بهره‌مند شوند. برای این کار ابتدا باید آن اختراع را طبق مقررات به ثبت رساند و سپس سند آن را که گواهی‌نامه اختراع می‌باشد را دریافت کرد. زمانی که اختراعی به ثبت می‌رسد، دو حق خیلی مهم را برای مخترع به وجود می‌آورد. یکی حقوق اخلاقی است که همیشگی است و دیگری حقوق مادی است که محدود است و بستگی به تقاضای مخترع دارد و به مدت ۵، ۱۰، ۱۵، ۲۰ سال است.
ماده ۳ قانون ثبت علائم تجاری و اختراعات مصوب ۷/۸/۱۳۸۶ در مورد حق اختراع میگوید: ” گواهی‌نامه اختراع سندی است که اداره مالکیت صنعتی برای حمایت از اختراع صادر میکند و دارنده آن می‌تواند از حقوق انحصاری بهره‌مند شود.”
تمامی حق و حقوق ثبت اختراع
نحوه و چگونگی تعلق حق اختراع در گواهی‌نامه اختراع به چه صورت است؟
- الف) حقوق انحصاری اختراعی که به ثبت رسیده، فقط به مخترع داده می‌شود.
- ب) زمانی که چند نفر به صورت مشترک اختراعی را به ثبت رسانده باشند، حق اختراع به صورت مشترک به آن‌ها تعلق دارد.
- ج) زمانی که چند نفر به طور مستقل اختراعی داشته باشند، فردی که زودتر اظهارنامه اختراع خود را ارائه کرده باشد، حق ثبت اختراع دارد. فقط به شرطی که آن اظهارنامه رد یا مسکوت نشده باشد.
- د) زمانی که صاحب حق اختراع فوت کند، حقوق ناشی از آن به ورثه وی منتقل می‌شود. پس حق اختراع قابل انتقال است.
- ه) زمانی که فرد مخترع استخدام شخص دیگری باشد، حقوق مادی اختراع برای کارفرما است، مگر این که در قرارداد خلاف آن آمده باشد.
- و) معمولا در گواهی‌نامه اختراع، نام مخترع قید می‌شود، به جز در مواردی که خود مخترع از اداره مالکیت به صورت کتبی درخواست کند که نامش در گواهی‌نامه نیاید.
گواهی‌نامه اختراع به مدت بیست سال از زمان تسلیم اظهارنامه اعتبار دارد و پس از آن منقضی می‌شود. برای حفظ اظهارنامه و اعتبار گواهی‌نامه اختراع، مخترع باید بعد از یک سال از زمان تسلیم اظهارنامه و قبل از شروع سال بعدی، مبلغی را که قانون تعیین کرده است را به اداره مالکیت صنعتی بپردازد.
در صورت تاخیر در زمان پرداخت، می‌توان حداکثر تا شش ماه پس از آن و با پرداخت جریمه آن را پرداخت کرد.
اگر مبلغ فوق سالانه پرداخت نشود، اظهارنامه فوق مسترد تلقی می‌شود و گواهی‌نامه اختراع فاقد اعتبار است.
بیشتر بدانیم: چه شرایطی برای ثبت علامت تجاری شرکت لازم است؟
ثبت اختراع چه مزایایی دارد؟
داشتن گواهی ثبت اختراع چه حق و حقوقی را به دارنده آن میدهد؟
حال بعد از اطلاع یافتن از حق و حقوق ثبت اختراع، زمان آن رسیده که مزایای ثبت اختراع را بدانید. همان‌طور که گفتیم با ثبت اختراع، حقوق مادی و معنوی آن است که به مخترع داده می‌شود. بنابراین با ثبت اختراع می‌توان، از سوءاستفاده کردن افراد سودجو جلوگیری کرد و هیچ کس نمی‌تواند بدون اجازه از صاحب اختراع از آن حقوق استفاده کند و این یکی از مهم‌ترین مزایای ثبت اختراع است. در ادامه برخی دیگر از مزایای ثبت اختراع آمده است:
- می‌توان اختراع را برای عرضه و فروش ذخیره کرد.
- صاحب اختراع می‌تواند حق امتیاز اختراع را با دریافت مبلغی به شخص دیگری بفروشد.
- ارزش تجاری اختراع و سپس سود آن افزایش می‌یابد.
- بدین وسیله می‌توان به بازارهای جدید دسترسی پیدا کرد.
- باعث می‌شود که از اختراعات مشابه و تکراری جلوگیری شود.
- باعث می‌شود که بعد از فوت صاحب اختراع، حقوق فوق به ورثه انتقال پیدا کند.
- می‌توان در صورت سوء استفاده اشخاص سودجو و یا تقلید از اختراع، از آن افراد شکایت کرد.
مراحل ثبت اختراع
بعد از آشنایی با حق و حقوق ثبت اختراع و همچنین مزایای ثبت اختراع، در ادامه به توضیح مراحل و مدارک ثبت اختراع می‌پردازیم.
در ابتدا برای انجام ثبت اختراع، باید اظهارنامه ثبت اختراع را آماده کرد و با مدارک مورد نیاز، به مرجع ثبت اختراع تسلیم کنید. برای تکمیل اظهارنامه باید به پورتال اداره کل مالکیت صنعتی وارد شوید. نشانی اینترنتی پورتال فوق iripo.ssaa.ir است. سپس باید به قسمت ثبت اظهارنامه رفته و بعد از کامل کردن اطلاعات، وارد قسمت بارگذاری ضمائم شوید و مدارک مورد نظر را ارسال کنید.
در مرحله بعدی اطلاعات و ضمائمی که بارگذاری کردید را نشانتان میدهد و باید آن را تایید کنید. و سپس وارد قسمت پرداخت هزینه و دریافت شماره اظهارنامه می‌شوید. که با پرداخت اینترنتی هزینه، شماره اظهارنامه را دریافت می‌کنید.
مدارک مورد نیاز برای انجام ثبت اختراع
- تکمیل فرم‌های مورد نیاز و اظهارنامه
- توصیف اختراع
- نقشه‌های اختراع
- ادعانامه
- فتوکپی شناسنامه و کارت ملی مخترع
- قبض پرداختی وجوه لازم برای انجام ثبت اختراع
شما می‌توانید با ارائه این مدارک نسبت به ثبت اختراع خود اقدام کنید و از حق و حقوق ثبت اختراع خود بهره‌مند شوید.
مشکلات اداره ثبت اختراعات ایران از سال ۹۲ الی ۱۴۰۰ ( به مدت ۸ سال ):
کارشناس محترم با سلام، اینجانب بشخصه اعتقادی به روند مارکسیستی و وارداتی اداره اختراعات که با قانون اساسی کشور در تضاد می‌باشد ندارم. بر فرض مثال اداره ثبت پرونده متقاضی را در مجموع به حداقل ۵۰ مرجع ارسال کند و پرونده ۳ ماه در هر مرجع طبق قانون توقف کند تا یکی از این مراجع داور متخصص داشته باشند و طرح را درست مورد داوری قرار دهند، این یعنی اتلاف وقت چیزی حدود ۸ سال و پرداخت هزینه چیزی حدود ۳۰ میلیون تومان. در حال حاضر ۱۱ مرجع در پرونده‌های قبلی اعلام کرده‌اند داور متخصص ندارند!. اولا بعد از ۸ سال پرونده به چه درد متقاضی می‌خورد؟، دوم اینکه اگر متقاضیان بخواهند ۳۰ اظهارنامه با این روند ثبت کنند یه چیزی حدود ۹۰۰ میلیون باید هزینه کنند (بنظر شما امکان ثبت اختراع به صورت غیر مستقیم از اینجانب سلب نشده‌است ؟)، ایا بعد از اینکه سند را دریافت کردم همین دولت (قوه مجریه) این هزینه را می‌تواند طی فرآیندی به اینجانب برگرداند (به قول دوستمون خود سند اختراع ۵ کیلو روغن نباتی ارزش دارد ؟)، یا قرار است متقاضی در جامعه رها شود ؟. در اداره شما مردم دو دسته هستند برخی با سرمایه‌های خود اختراع ثبت می‌کنند برخی با دارایی‌های خود. اشخاصی که با دارایی خود اختراع ثبت می‌کنند مثل اعضا هیئت علمی، اشخاصی که به بدنه آزمایشگاه و پژوهشگاه‌ها متصل هستند، این افراد هر هزینه ای بابت اختراع انجام می‌دهند دولت طی فرآیندی این هزینه را به آن‌ها برگشت میدهد یا از طریق گرنت دانشگاهی یا از طریق پژوهش تولید. یعنی این وسط فقط پول جابجا می‌شود و کسی ضرر نمی‌کند. دسته دوم کسانی هستند که با سرمایه‌های خود اختراع انجام می‌دهند مثل افراد که مدارک عالیه دانشگاهی دارند مشغول کار هستند اما به بدنه دولت وصل نیستند، این افراد تحت هر شرایطی اگر نتوانند اظهارنامه خود را به ثبت برسانند آن‌ها هم سرمایه خود را از دست داده‌اند و هم دارایی خود را که همان اختراع می‌باشد. چون این افراد مجبور هستند نسبت به افراد اول یک مرحله بیشتر برای فرایند ثبت انرژی صرف کنند، این روند به صورتی طراحی شده که به مرور زمان قشر متوسط جامعه که ابزار تولید را در اختیار دارد منحل خواهد شد و کاپیتالیسم رخ خواهد داد که شروع مارکسیست خواهد بود …
تا آنجاکه ما میدانیم در سایر کشورها اقتصاد دانش بنیان یعنی مثلا شرکت سونی اریکسون میاد با دوتا دانشگاه صحبت میکنه یا خودش یک دانشگاه و مرکز اموزش تاسیس میکنه بعد بیانه صادر میکنه که هرکسی بتونه فاند یا پذیرش دانشگاه مارو بگیره در همین کمپانی سونی اریکسون مشغول کار میشه این چنین کشوری میتونه ادعا کنه که اقتصاد دانش بنیان داره . نه اینکه در ایران شما با کنکور وارد دانشگاه بشید بعد طی فرایندی یک مدرک بگیرید و دنابل کار بگردید بعد اخرش در یک حیطه دیگه مشغول کار شوید این اسمش اقتصاد دانش بنیان نیست . برای اقتصاد دانش بنیان داشتن نیاز به سیاست گذاری است که مقدمه آن همین وزارت علوم می باشد . صنعت باید دانشگاه ایجاد کنه چون شرکت نیاز به متخصص داره نه اینکه دانشگاه شرکت تاسیس کنه ! دانشگاه که نیازی به تولید نداره . متاسفانه در سال ۹۲ در مبحث ثبت اختراعات که این قوانین تصویب شده یا نمایندگان ان زمان هیئت علمی بودند یا با دانشگاه ها رابطه مستقیم داشتند چون از نظر مبانی اسلام خود اختراع یک دارایی است و نه یک فعالیت علمی !