ثبت ایده با تمام مراحل و جزئیات ثبت

ثبت ایده به عنوان یک فرایند حقوقی و ضروری برای افرادی که صاحب هر گونه‌ای هستند، یک مسئله بسیار مهم به حساب می‌آید. ثبت ایده و طرح در سازمان مرکز مالکیت معنوی صورت می‌گیرد و مراحل و شرایط خاصی دارد که برای صاحبان ایده داشتن آنها ضروری است. علاوه بر این مدارکی لازم است برای ثبت ایده تکمیل شود. در ادامه بیشتر با شرایط، مراحل و جزئیات ثبت ایده آشنا می‌شویم.

ایده یک طرح ذهنی و خلاقانه جدید است که تاکنون توسط هیچکس مطرح نشده و ارزش معنوی، شغلی، تجاری یا علمی دارد. ایده‌ها اغلب برای حل یک مشکل یا به عنوان راه حل یک مسئله مطرح می‌شوند. ایده‌هایی که کاربرد صنعتی و تجاری دارند، از ارزش مالی زیادی برخوردارند و به همین دلیل صاحبان ایده به سرعت در پی ثبت ایده خود هستند.

ثبت ایده با این هدف صورت می‌گیرد که سازمان یا فرد دیگری نتواند از آن استفاده کرده یا آن را به نام خود ثبت کند؛ در این صورت صاحب ایده به راحتی می‌تواند از آن سازمان یا فرد شکایت کرده و می‌تواند خسارت بگیرد. برای ثبت ایده خلاقانه ابتدا باید در نظر داشت که این ایده باید شرایطی داشته باشد؛ به عنوان مثال ایده باید قبلا توسط فرد دیگری مطرح نشده و کاربردی باشد. همچنین برای ثبت ایده مدارک لازم باید به مرکز مالکیت معنوی تحویل داده شود و هزینه‌های مربوط به آن پرداخت شود.

در قسمت قبل متوجه شدیم که برای ثبت ایده باید یک سری شرایط قانونی را در نظر بگیرید و بعد اقدام کنید؛ چرا که در غیر این صورت ایده پذیرفته نمی‌شود. به منظور ثبت ایده و طرح ابتدا باید به سامانه ثبت ایده مراجعه کرده و سپس اظهارنامه ثبت ایده را تکمیل نمایید. سامانه ثبت ایده یا سامانه مالکیت معنوی زیر مجموعه‌ای از سامانه ثبت اسناد و املاک کشور زیر نظر قوه قضاییه به حساب می‌آید. آدرس این سامانه iripo.ssaa.ir است که برای ثبت برند در تهران و شهرستان ها، علامت تجاری در تهران و شهرستان ها و طرح‌ و ایده‌های صنعتی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

برای ثبت ایده در این سامانه شما باید حساب کاربری با نام خودتان داشته باشید. البته صرف تشکیل کارتابل در این سامانه و تکمیل اظهارنامه برای ثبت ایده کافی نیست و می‌بایست مراحل دیگری را نیز طی کنید که در ادامه به آنها می‌پردازیم.

طبق ماده ۱ قانون و ثبت اختراع ، منظور از ایده یا اختراع نتیجه فکر خلاقانه افرادی است که برای اولین بار یک فرایند یا فراورده را ارائه می‌کند و مشکلی را در یک حرفه، صنعت، فناوری و مسائل مشابه آن حل می‌کند. بنابراین قبل از هر چیزی ایده‌ای که قصد ثبت آن را دارید باید این ویژگی‌ها را دارا باشد. برای ثبت ایده و توانایی پیگیری حقوق آن می‌بایست ایده را در سازمان مالکیت معنوی به ثبت برسانید. شرایط ثبت ایده از نظر قانون عبارت است از:

توجه داشته باشید که برای ثبت ایده فکری می‌بایست بتوانید آن را به گونه‌ای روی کاغذ بیاورید که تمام شرایط بالا را داشته باشد. همچنین طبق ماده ۴ قانون ثبت اختراعات، اداره مالکیت معنوی حمایتی از موضوعات نکرده و در این موضوعات به سازمان‌های دیگری مراجعه کنید:

برای اینکه بتوانید گواهی ثبت ایده خود را از سازمان مالکیت معنوی دریافت نمایید، علاوه بر اینکه باید شرایط ثبت ایده را داشته باشید، باید مدارک لازم برای این کار را فراهم کنید. این مدارک باید در مهلت تعیین شده به آدرس اداره مالکیت معنوی در تهران ارسال شود. این مدارک شامل:

برای ثبت ایده ابتدا باید در سامانه ثنا فرم‌های مربوطه را پر کنید و اقرارنامه‌ای دریافت کنید که با امضای آن امکان ثبت نام در سامانه ثبت ایده فکری را به دست آورید. سامانه ثبت ایده www.iripo.ssaa.ir می‌باشد که مربوط به اداره مالکیت معنوی است. این سامانه حق مالکیت ایده‌ها،‌طرح‌ها، علائم تجاری، لوگو، برند و … را تایید می‌کند و کار متقاضیان و اداره را برای بررس درخواست‌ها آسان کرده است.

برای ثبت ایده ابتدا می‌بایست در سامانه ثنا ثبت نام کرده و حساب کاربری تشکیل دهید. بعد از آن می‌بایست از طریق ثبت نام و ورود به سامانه مرکز فعالیت معنوی، در این سامانه نیز حساب کاربری تشکیل دهید تا بتوانید از طرح خود را ثبت کنید. به این منظور باید وارد آدرس www.iripo.ssaa.ir شده و روی گزینه ثبت نام متقاضی جدید کلیک کنید. بعد با پر کردن مشخصاتتان و تایید شماره تلفن، حساب کاربری تشکیل می‌شود.

همچنین ابتدا می‌بایست مدارک لازم را آماده کنید و بعد مراحل ثبت را شروع کنید. کپی مدارک شناسایی و کارت ملی متقاضی و همچنین توضیحات مربوط به ایده فکری باید آماده شود تا به مرکز مالکیت معنوی ارائه شود. مراحل ثبت ایده در سامانه اداره مالکیت معنوی به صورت زیر است.

پیگیری درخواست ثبت ایده در اداره مالکیت معنوی هزینه‌ای دارد که باید بعد از پرداخت به حساب اداره مالکیت معنوی، فیش آن را نیز ارسال کنید. هزینه ثبت اظهارنامه ایده برای اشخاص حقیقی ۱۰ هزار ریال و برای اشخاص حقوقی ۱۰۰ هزار ریال است که با گذشت زمان افزایش می‌یابد. همچنین در مراحل آخر ثبت ایده، فرد باید آگهی ایده را در روزنامه‌های کثیر الانتشار منتشر کند که هزینه‌ای نیز برای آن باید پرداخت شود. اینکه چه روزنامه‌ای را برای ثبت آگهی انتخاب می‌کنید در برآورد هزینه موثر است.

طبق معاهده پاریس که ۱۵۳ کشور عضو آن هستند، تمام افراد فارغ از تابعیت فرد باید از حق ثبت ایده یا اختراع او دفاع نمایند. البته این حق برای کسانی محسوب می‌شود که ایده خود را ثبت می‌کنند. به این منظور شما باید ایده خود را به زبان انگلیسی ترجمه کرده و با طی کردن مراحل قانونی آن را در یکی از دانشگاه‌های معتبر خارج از کشور به ثبت برسانید. ثبت ایده در کشورهایی مثل اتحادیه اروپا، کانادا، آمریکا، امارات، چین و … برای مخترعان ایرانی بیشتر توصیه می‌شود.