ما در این مقاله قصد داریم به بررسی ثبت مالکیت معنوی بپردازیم. در ابتدا باید بگوییم که منظور از مالکیت معنوی، همان ابتکارات و تراوشات ذهنی افراد است که به عمل درآورده میشود و علاوه بر ارزش اقتصادی، جنبه معنوی نیز دارد؛ و چه بسا جنبه معنوی آن برای شخص بیشتر از ارزش اقتصادی آن است. برای مثال، زمانی که فردی کتابی مینویسد، این کتاب برای مولف، از لحاظ معنوی با ارزشتر از جنبه مادی آن است. به همین دلیل برای حمایت از ارزش معنوی اثر در سطح ملی و بینالمللی، سازمانی تاسیس شده است که سازمان جهانی مالکیت فکری نام دارد.
ما در اینجا ابتدا مالکیت معنوی را به دو قسمت مالکیت صنعتی (معاهده پاریس) و مالکیت ادبی و هنری (کنوانسیون برن) تقسیم میکنیم و سپس میخواهیم به بررسی این دو مطلب بپردازیم.
- مالکیت صنعتی را میتوان قسمتی از حقوق تجارت دانست که شامل حقوق مسائل غیر مادی است؛ مانند اسم یا علامتی که کالا یا خدمات را از دیگر کالاها و خدمات متمایز میکند. همچنین از مسائلی که باعث سوء استفاده و رقابت نامشروع میشود، جلوگیری میکند. مانند گواهی اشیاء مصرفی، ورقههای اختراع و …
- باید بگوییم که امروزه چه در داخل و چه در سطح بین الملل، مالکیت صنعتی یکی از الزامات بازرگانی است و به شدت مورد حمایت قرار گرفته است. و همچنین یکی از مزایای ثبت مالکیت معنوی در اینجا این است که، به فرد خلاق و مبتکر این امکان را میدهد که به طور انحصاری از اختراع خود استفاده کند و از علامت و برند خود در برابر افراد سودجو محافظت کند. و بنابراین میتواند افراد سودجو و متجاوز را مورد پیگرد قانونی قرار دهد.
آدرس اداره ثبت علائم تجاری به شرح زیر است:
- آدرس اداره ثبت علائم تجاری: تهران، میدان امام خمینی، خیابان خیام، خیابان فیاض بخش، جنب ساختمان شماره یک سازمان ثبت اسناد و املاک کشور
- وب سایت: http://iripo.ssaa.ir
همانطور که در مقالات قبلی نیز گفتیم، صاحبان مشاغل برای معرفی شرکت، بنگاه یا تجارتخانه خود، یک اسم انتخاب میکنند که به آن اسم تجاری گفته میشود. باید بدانید که مشتریان نیز با توجه به اسم تجاری شرکت و اعتبار و معروفیت آن است که با شرکت مربوطه معامله میکنند. بنابراین زمانی که اسمی برای یک شرکت به ثبت میرسد یعنی همان ثبت برند شرکت، افراد دیگری حق استفاده از این اسم را برای شرکت و محصولات خود ندارند، حتی اگر اسم فوق با نام یا نام خانوادگی فرد یکی باشد. باید بدانید که اسم تجاری قابل انتقال است و میتوان آن را خرید و فروش کرد. همچنین مدت اعتبار اسم تجاری ۵ سال است و بعد از این مدت، میتوان دوباره تجدید ثبت برند کرد.
اگر شما هم قصد دریافت کارت بازرگانی دارید پیشنهاد می کنیم مقاله چگونه کارت بازرگانی بگیریم را مطالعه کنید و از شرایط آن اطلاع پیدا کنید.
علائم تجاری شامل هر نوع تصویر، نقش، حروف، رقم و … است که برای تشخیص و تمیز دادن یک محصول به کار میرود. این علائم باید دارای ویژگیهای زیر باشد:
۱) باید جدید باشد و برای کالا یا محصولی که استفاده میشود تازگی داشته باشد.
۲) باعث گمراه کردن و اشتباه کردن مشتریان نشود.
۳) باید ابتکاری باشد و وجه تمایز داشته باشد.
برای ثبت برند و یا علامت تجاری باید در ابتدا اظهارنامهای را به اداره ثبت شرکتها و مالکیت صنعتی ارائه کرد. که این ثبت از طرف افراد ذینفع قابل اعتراض است. مدت زمان اعتبار ثبت از تاریخ تسلیم اظهارنامه، به مدت ۱۰ سال است. همچنین علائم تجاری قابل انتقال هستند.
- منظور از ورقه اختراع همان حق اختراع است که حق انحصاری اختراع، به مخترع آن داده میشود و ورقه اختراع همان سند این حق است. مخترع باید طبق قوانین و مقررات اختراع خود را به ثبت برساند تا بتواند از حق بهرهبرداری انحصاری آن استفاده کند. حق انحصاری اختراع شامل دو حق اخلاقی و مادی است که حق اخلاقی آن همیشگی است ولی حق مادی آن محدود میباشد. در قانون تجارت حق مادی، بر اساس تقاضای مخترع میتواند ۵، ۱۰، ۱۵ و یا ۲۰ سال باشد.
- ماده ۳ قانون ثبت علائم تجاری و اختراعات، در مورد حق اختراع میگوید: ” گواهینامه اختراع سندی است که اداره مالکیت صنعتی برای حمایت از اختراع صادر میکند و دارنده آن میتواند از حقوق انحصاری بهرهمند شود.”
- باید بدانید برای اینکه انتقال ورقه اختراع معتبر باشد، باید به ثبت رسیده باشد و زمانی این ورقه در مقابل اشخاص ثالث دارای اعتبار است که یک به ثبت رسیده باشد و یک سند رسمی محسوب شود.
کسب اطلاعات بیشتر درباره ثبت جهانی اختراع را اینجا بخوانید.
- مالکیت ادبی و هنری شامل حقوقی است که قانون برای پدید آورنده اثر در نظر گرفته است و فرد میتواند برای زمان محدود از بهرهبرداری انحصاری آن استفاده کند و همچنین بعد از مرگ وی نیز، وراث او میتوانند از آن استفاده کنند.
- برای داشتن این حقوق باید، برای اولین بار این اثر در ایران پخش، نشر، چاپ یا اجرا شده باشد و قبلا در هیچ کشور دیگری پخش، نشر، چاپ یا اجرا نشده باشد.
شما میتوانید با ایجاد یک حساب کاربری در سامانه مرکز مالکیت معنوی از امتیازات قانونی آن بهرهمند شوید. این سامانه برای ارتباط برقرار کردن قوه قضائیه با مردم است.
در ابتدا باید بگوییم که شما برای گواهی ثبت اختراع ، ثبت علائم تجاری ، نشانه جغرافیایی و حق کپی رایت باید در این سامانه ثبت نام کرده باشید.
- زمانی که شما به آدرس سایت سامانه مرکز مالیت معنوی ر مراجعه میکنید، یک صفحهای برای شما باز میشود که در بالای سمت چپ دو گزینهی ثبت نام متقاضی جدید و ورود اعضا وجود دارد. شما باید روی گزینه ثبت نام متقاضی جدید کلیک کنید. بعد از آن صفحهای باز میشود که در آن باید گزینهی شخصیت حقیقی یا حقوقی را انتخاب کنید. شما اگر دارای شرکت هستید باید شخص حقوقی و اگر شرکت ندارید، شخص حقیقی را انتخاب کنید.
- بعد از آن باید همه فیلدهایی را که با ستاره قرمز علامت زده شده را پر کنید. بعد از آن باید مشخص کنید که شما وکیل شخص دیگری هستید و یا اینکه برای خودتان ثبت نام میکنید.
- اگر شما برای شرکت خود حساب کاربری ایجاد میکنید، باید در صفحهای که باز شده است شناسه ملی شرکت را بنویسید.
- زمانی که شناسه ملی را وارد کردید و بر روی گزینهی استعلام اطلاعات شرکت کلیک کردید، تمامی اطلاعات شرکت شما در سامانه ثبت شرکتها ثبت میشود و اطلاعات ثبت شده شما در فیلدهای خالی وارد میشود. در پایین صفحهای که باز شده است، لیستی از اعضای صاحب امضا وجود دارد که شما میتوانید با انتخاب شخص ایرانی و یا غیر ایرانی، گزینهای را که میخواهید انتخاب کنید.
- بعد از انتخاب گزینه ثبت شخص جدید ایرانی، پنجره دیگری باز میشود که باید مشخصات شخص مورد نظر در آن نوشته شود. باید دقت داشت که شماره موبایل شخص، نباید رایتلی باشد.
- زمانی که فرم را کامل کردید، میتوانید وارد مرحله بعدی شوید. در این مرحله صفحهای باز میشود که باید در آن فایل مدرک هویتی صاحبان امضا و فایل روزنامه رسمی شرکت را آپلود کنید. میتوانید برای آپلود مدارک، شناسنامه و کارت ملی را کنار هم قرار دهید تا یک فایل برای آنها کافی باشد.
- بعد از آن به مرحله بعدی میروید که باید در فرمی که باز شده است، شماره موبایل و ایمیل خود را وارد کنید. سپس اطلاعات لازم و بعد از آن کد امنیتی را وارد کنید و گزینه تایید را کلیک کنید.
- بعد از آن پنجرهای باز میشود که در آن از شما میخواهد که عدد ۵ را به شماره پیامک ۲۰۱۲۱۲ بفرستید تا از عضویت خود در این سامانه پیامکی سازمان ثبت اسناد و املاک کشور مطمئن شوید. که بعد از این کار و انتخاب گزینه بلی ثبت نام شما نهایی میشود و یک کد شناسایی برای شما صادر میشود.
با سلام با تشکر بابت انتشار این خبر .از مشکلات اداره ثبت اختراعات از سال ۱۳۹۲ تا ۱۳۹۹ :
اینجانب نیز در این روند مشکل داوری اختراعات را دارم یعنی زمانی که طرح اینجانب نو و جدید و دارای گام ابتکاری است ولی مراجع دانشگاهی و داوران پس از گرفتن هزینه های بالا طرح را تایید نمی کنند و در پاسخ می گویند دوست داریم طرح شما را رد کنیم برو پیش هرکسی که دوست داری بگو این مرجع را قبول ندارم اداره نیز می گوید ما طبق قانون مجبور هستیم طرح شما را رد کنیم . برخی از مراجع نیز می گویند داور متخصص ندارند !
در این خصوص از متقاضیان به کارشناس اداره اختراعات متن زیر را ارسال کرده ام:
کارشناس محترم با سلام ، اینجانب به شخصه اعتقادی به روند مارکسیستی و وارداتی اداره اختراعات که با قانون اساسی کشور در تضاد می باشد ندارم . بر فرض مثال متقاضی پرونده خود را به حداقل ۵۰ مرجع ارسال کند و پرونده ۳ ماه در هر مرجع توقف کند تا یکی از این مراجع داور متخصص داشته باشند و طرح را درست مورد داوری قرار دهند ، این یعنی اتلاف وقت چیزی حدود ۸ سال و پرداخت هزینه چیزی حدود ۳۰ ملیون تومان . در حال حاضر ۱۱ مرجع در پرونده های قبلی اعلام کرده اند داور متخصص ندارند! . اولا بعد از ۸ سال پرونده به چه درد متقاضی می خورد ؟ ، دوم اینکه اگر اینجانب بخواهم ۳۰ اظهارنامه با این روند ثبت کنم یه چیزی حدود ۹۰۰ ملیون باید هزینه کنم ( بنظر شما امکان ثبت اختراع به صورت غیر مستقیم از اینجانب سلب نشده است ؟ ) ، ایا بعد از اینکه سند را دریافت کردم همین دولت این هزینه را می تواند طی فرآیندی به اینجانب برگرداند ( به قول دوستمون خود سند اختراع ۵ کیلو روغن نباتی ارزش داره ؟ ) ، یا قرار است متقاضی در جامعه رها شود ؟ . در اداره شما مردم دو دسته هستند برخی با سرمایه های خود اختراع ثبت می کنند برخی با دارایی های خود. اشخاصی که با دارایی خود اختراع ثبت می کنند مثل اعضا هیات علمی ، اشخاصی که به بدنه آزمایشگاه و پژوهشگاه ها متصل هستند ، این افراد هر هزینه ای بابت اختراع انجام می دهند دولت طی فرآیندی این هزینه را به آن ها برگشت میدهد یا از طریق گرنت دانشگاهی یا از طریق پژوهش تولید . یعنی این وسط فقط پول جابجا می شود و کسی ضرر نمی کند. دسته دوم کسانی هستند که با سرمایه های خود اختراع انجام میدهند مثل افراد که مدارک عالیه دانشگاهی دارند مشغول کار هستند اما به بدنه دولت وصل نیستند ، این افراد تحت هر شرایطی اگر نتوانند اظهارنامه خود را به ثبت برسانند آن ها هم سرمایه خود را از دست داده اند و هم دارایی خود را که همان اختراع می باشد . چون این افراد مجبور هستند نسبت به افراد اول یک مرحله بیشتر برای فرایند ثبت انرژی صرف کنند ، این روند به صورتی طراحی شده که به مرور زمان قشر متوسط جامعه منحل خواهد شد . و جامعه دو قطبی می شود یعنی دو قشر بالا و پایین که در این صورت کاپیتالیسم رخ می دهد و …