در کشورهای مختلف به منظور تامین و حفظ امنیت داخلی و مرزها به صورت گسترده از اختراعات نظامی حمایت میشود تا نخبگان و مخترعین تحت تشویق قرار بگیرند. بنابراین در جمهوری اسلامی ایران نیز اختراعات نظامی بسیار ارزشمند گماشته میشوند و مزایای معنوی و مالی زیادی را برای مخترعین به همراه دارند. افرادی که ابتکار به خرج میدهند و در این زمینه ایدههای جدیدی دارند، میتوانند با ثبت اختراع نظامی خود از مزایای فوق العاده آن بهرهمند شوند. در ادامه با شرایط ثبت اختراع نظامی بیشتر آشنا میشویم.
برای دریافت مشاوره رایگان ثبت اختراع با شماره زیر تماس بگیرید.
منظور از اختراع نظامی چیست؟
علی رغم اینکه جنگها همواره موجب آسیبها، خسارات و مشکلات زیادی برای انسان شدهاند، اما همواره باعث رشد، شکوفایی و پیشرفت انسان در تمدن شدهاند. اگر کمی به اختراعات و نوآوریهایی که صورت میپذیرد دقت کنید، متوجه میشوید که پایه و اساس اغلب آنها در جنگها ساخته شده است؛ چرا که در حین جنگ انسان با دشواریهای زیادی مواجه میشود و به هر روشی شده تلاش میکند با نوآوری آنها را حل کند. به عنوان مثال اینترنت یا حتی موبایل به طور گسترده ابتدا در جنگها و صنایع نظامی مورد استفاده قرار گرفته است.
بنابراین زمانی که در جنگ جان انسانها به خطر میافتد، اوج خلاقیت و نوآوری افراد به کار گرفته میشود. با این حال هر طرح و ایدهای که برای صنایع نظامی و دفاعی مطرح میشود، اختراع نظامی به حساب نمیآید؛ ثبت اختراع نظامی در کشورهای مختلف تعریف متفاوتی دارد اما شرایط آن را به طور کلی میتوان شامل موارد زیر دانست:
- اختراع نظامی باید کاربردی بوده و قابلیت تولید مجدد را داشته باشد.
- اختراع نظامی باید مبتکرانه و جدید باشد و تا کنون در هیچ جای جهان مطرح نشده باشد.
- اختراع نظامی باید طرحی مبتکرانه و خلاقانه داشته باشد و یک طرح بدیهی نباشد؛ بنابراین نباید هر کسی توان مطرح کردن آن را داشته باشد.
البته همه ما دیدهایم که در برخی موارد تجهیزات نظامی کپی برداری شده و از روی آنها نمونههای جدیدی ساخته میشود که باید گفت این موارد نوآوری یا مهندسی معکوس محسوب میشوند. اما اختراع نظامی جدید بوده و هیچ نمونه دیگری از آن وجود ندارد.
مزایای ثبت اختراع نظامی
اختراع نظامی در ایران مزایای فوق العادهای را به همراه دارد که باعث میشود این ابتکار از سایر اختراعات متمایز باشد. برخی از مهمترین مزایای ثبت اختراع نظامی شامل:
- امکان استفاده از تسهیلات بنیاد ملی نخبگان (در صورت برگزیده شدن اختراع در جشنوارههای مورد تایید بنیاد مثل جشنواره رویش)
- مالکیت کامل بر حق اختراع و امکان فروش گواهی ثبت آن برای امتیاز انحصاری تولید
- امکان استفاده از تسهیلات و معافیت سربازی با ثبت اختراع (امکان دریافت معافیت، کسری یا خدمت در مراکز تحقیقاتی نزدیک به محل سکونت وجود دارد)
- امکان تاسیس شرکت دانش بنیان با موضوع اختراع نظامی
- ترفیع درجات نظامی و شغلی برای افراد حرفهای
- قابلیت ترجمه اختراع و ارسال به دانشگاهها و خارج از کشور
- اماکن شرکت در مسابقات بین المللی اختراعات و نوآوری
- دریافت تسهیلات ویژه از سوی وزارت دفاع و سایر سازمانهای نظامی
چرا باید اختراع نظامی را ثبت کنیم؟
اختراعات نظامی در ایران مثل بسیاری از کشورها از ارزش خاصی برخوردار است؛ چرا که هزینه ثبت اختراع نظامی برای کشور بسیار کمتر از خرید سلاح و تجهیزات نظامی است و این مسئله بسیار کمک کننده است. علاوه بر این اختراعات نظامی قابلیت گستردگی بیشتر و نفوذ به سایر حیطههای علمی را نیز دارند. ثبت اختراعات به منظور حفظ مالکیت فکری و معنوی آنها برای مخترعین بسیار حائز اهمیت است و مانع از سرقت علمی میشود. زمانی که اختراع در سازمان مالکیت معنوی ثبت میشود، تا ۲۰ سال مالکیت و تمام حقوق آن متعلق به مخترع است.
بسیاری برای حفظ، استفاده و یا فروش اختراع خود در پی ثبت آن هستند اما ثبت اختراع نظامی مثل هر اختراع دیگری شرایط و مراحلی دارد که باید از نظر حقوقی پیگیری شود تا مشکلی را در آینده به وجود نیاورد. برای ثبت اختراع نظامی بهتر است با شرکتهایی همکاری کنید که در این زمینه تخصص دارند و میتوانند به طی کردن فرایند حقوقی آن کمک کنند.
نظام حقوقی حاکم بر ثبت اختراعات نظامی
نظام حقوقی حاکم بر ثبت اختراعات نظامی کمی پیچیدهتر بوده اما با حمایت دولت از این مسئله، انجام فرایندهای آن راحت میشود. در ادامه بیشتر با مواد حقوقی ثبت اختراع نظامی آشنا میشویم:
- هر گاه اختراع و نوآوری در سازمانهای دفاعی و یا به سفارش آنها انجام شود و به صورت مستقیم یا غیر مستقیم در سیستم دفاعی کشور مورد استفاده و به کارگیری باشد، دفاعی محسوب شده و طبق آئینامه ثبت اختراع، اختراع نظامی محسوب میشود. این اختراع ممکن است در سامانه، فناوری، فرایند، پدافند، تهاجم و … کاربرد داشته باشد اما همین که توان دفاعی و امنیت کشور را بالا ببرد از آن حمایت میشود.
- توجه داشته باشید که اگر اختراع به سفارش سازمانیهای دفاعی انجام نشده و خارج از آن نیز روند خود را طی کرده باشد، اما کاربرد دفاعی داشته و افشای آن به امنیت و توان دفاعی کشور ضربه بزند، دفاعی محسوب میشود. یعنی اگر اختراع نظامی خارج از سازمانهای دفاعی نیز فرایند خود را طی کرده باشد، از آن حمایت شده و به نام مخترع ثبت میگردد.
- در صورتی که محصول نظامی قبلا در جهان به ثبت رسیده باشد اما به دلیل تحریمهای اعمال شده علیه کشور قابل دسترسی نباشد، معادل اختراع و اکتشاف نظامی ثبت میشود. بنابراین محققان ایرانی اگر بتوانند تکنولوژی صنایع دفاعی که قبلا هم در جای دیگری به ثبت رسیده در ایران تولید کنند میتوانند از مزایای آن برخوردار شوند.
- طبق ماده ۶ اختراع نظامی زمانی به ثبت میرسد که شرایط زیر را داشته باشد:
- کاربرد و قابلیت دفاعی و نظامی داشته باشد
- نتایج برجسته و تاثیرگذاری داشته باشد
- قبلا در کشور به ثبت نرسیده باشد
- در کمیسیون آیین ثبت به ثبت رسیده باشد
- توان دفاعی و امنیت کشور را ارتقا دهد
بنابراین بسیاری از مخترعان برای ثبت اختراع نظامی خود میبایست از افراد متخصص کمک بگیرند و فرایند آن را به گونهای تسریع کنند که ثبت اختراع به راحتی انجام شود. گروه ثبتی سفیر صلح با داشتن متخصصان خبره در زمینه ثبت اختراع به تمامی سوالات شما در این زمینه پاسخگو هستند.
“برای حفاظت از حقوق اختراع خود در سطح جهانی، اقدام به ثبت بینالمللی اختراع میکنیم.”
پرسشهای متداول
در پاسخ به این سوال باید گفت خیر. ثبت اختراعات نظامی به دلیل حمایتهای صورت گرفته به راحتی انجام میشود و کافی است اختراع ارزشمند بوده و قابلیت ارائه داشته باشد.
اغلب کشورها بخصوص کشورهای توسعه یافته از ثبت اختراع نظامی در کشورشان حمایت میکنند و شما به راحتی میتوانید از مزایای آن مثل بورسیه، اقامت و … برخوردار شوید.
به صورت خلاصه میتوان گفت که برای ثبت اختراعات نظامی میبایست این اختراعات مبتکرانه و در کشور جدید بوده و کاربرد نظامی و دفاعی داشته باشند.